Jednoosobowa działalność gospodarcza – czym jest?

Jednoosobowa działalność gospodarcza z jednej strony daje niezależność, ale z drugiej jest niemałym wyzwaniem dla początkującego przedsiębiorcy. Wiąże się bowiem z ryzykiem związanym z podjęciem niewłaściwych decyzji czy odpowiadaniem za zobowiązania całym swoim majątkiem. Przedsiębiorca taki musi mieć bardzo szeroką wiedzę dotyczącą prowadzenia działalności w danej branży. Musi znać przepisy prawne dotyczące działalności, podatków, a także mieć wiedzę na temat tego, jak pozyskać fundusze na rozwój działalności, jak gospodarować dochodami czy tworzyć zaplecze dla własnej firmy. Jak każda firma, jednoosobowa działalność gospodarcza również wymaga rozliczania dochodów, opłacania składek ZUS czy prowadzenia księgowości. To nie jest takie proste dla jednej osoby. Fakt, można współpracować z biurem rachunkowym, firmą marketingową itp., ale trzeba mieć na to środki, o co w jednoosobowej działalności nie jest łatwo. Prawda jest taka, że nawet ¼ jednoosbowych działalności zawiesza lub likwiduje się już po pierwszym roku istnienia.

Jednoosobowa działalność gospodarcza według prawa

Według przepisów prawa definicja działalności gospodarczej, która dotyczy również tych jednoosobowych, określa ją jako zorganizowaną działalność zarobkową, wykonywaną w sposób ciągły i we własnym imieniu. Podstawowymi cechami jednoosobowej działalności gospodarczej są:

• nastawienie na zysk;
• zorganizowany charakter – prowadzony jest marketing, strona internetowa, konta w social media, wynajmowane są pomieszczenia, podejmowane współprace itd.;
• wykonywanie w sposób ciągły – powtarzalny charakter działań z dążeniem do określonego celu;
• wykonywanie jej we własnym imieniu oraz odpowiedzialność za zobowiązania – nie jest zarządzana przez nikogo z zewnątrz i właściciel odpowiada za nią całym swoim majątkiem;

Kluczowe jest więc ryzyko, jakie w związku z działalnością ponosi jej właściciel. Na szczęście początkowo można prowadzić działalność nierejestrową, ale tylko do momentu, gdy zarobki przekroczą połowę minimalnego wynagrodzenia, czyli 1505 złotych i tylko wtedy, jeśli nie prowadziło się wcześniej działalności przez ostatnie 60 miesięcy.

Zakładanie jednoosobowej działalności gospodarczej

Jednoosobową działalność gospodarczą zakłada się niemal tak samo, jak każdą firmę. Wystarczy wypełnić wniosek do CEiDG i można to zrobić nawet online, przez profil zaufany. Tak, jak w przypadku każdej działalności ważne jest jednak przemyślenie pewnych kwestii, a mianowicie:

• wyboru formy opodatkowania;
• nazwy pełnej i skróconej oraz logo firmy;
• sposobu prowadzenia księgowości – jest to najprostsza księga przychodów i rozchodów, ale trzeba podjąć decyzję, czy prowadzić ją samodzielnie, czy współpracować z biurem rachunkowym;
• siedzibę działalności – może to być nawet mieszkanie, ale trzeba być jego pełnoprawnym właścicielem;
• dzień rozpoczęcia działalności – moment, od którego trzeba opłacać podatki i składki;

Jest więc sporo niełatwych decyzji do podjęcia przed założeniem takiej działalności. Jedną z nich jest jeszcze konto bankowe. Można korzystać z osobistego jako firmowego, ale nie jest to dobry pomysł, o czym będzie później. W przypadku mikro firm, nowy przedsiębiorca wcale nie musi rejestrować działalności. Wystarczy skorzystać z formy – Działalności nierejestrowanej, tym samym unikniemy płacenia ZUS.

Zalety i wady jednoosobowej działalności gospodarczej

Jednoosobowa działalność gospodarcza ma pewne wady, podstawową z nich jest to ryzyko związane z odpowiedzialnością za zobowiązania. Wszystko trzeba też robić samemu – produkty lub usługi, marketing, księgowość. Nie każdego, zwłaszcza na początku, stać, aby współpracować z firmami zewnętrznymi. Zalet jest na szczęście zdecydowanie więcej. Przede wszystkim założenie nic nie kosztuje i nie trzeba tworzyć kapitału przedsiębiorstwa. Kolejna zaleta to elastyczność w ewentualnym zawieszaniu czy likwidacji działalności. Optymalizacja i niedroga księgowość to następne plusy takiej działalności. Obowiązki sprawozdawcze także są ograniczone. Dla specjalistów w branżach JDG jest potwierdzeniem ich profesjonalizmu. Łatwiej wtedy o klientów, bo coraz częściej zależy im na fakturach (zwłaszcza firmom). Zarejestrowana działalność podnosi prestiż i zwiększa respekt dla specjalisty.

Jeżeli chcecie wiedzieć więcej warto przeczytać artykuł, działalność gospodarcza, czy spółka z o. o. – co się bardziej opłaca

Czym jest konto dla jednoosobowej dzielności gospodarczej?

Konta firmowe to specjalne rachunki bankowe stworzone z myślą o osobach prowadzących działalności gospodarcze. Nie istnieje konkretna definicja konta dla samej jednoosobowej działalności gospodarczej. W przypadku takiej działalności nie ma nawet obowiązku zakładania rachunku firmowego. Można korzystać z prywatnego, ale nie jest to najlepszy pomysł. Może przynieść niemałe kłopoty i to nie tylko z rozróżnieniem wydatków firmowych od osobistych. Konto firmowe pozwala zdecydowanie lepiej zarządzać firmowymi przychodami i wydatkami oraz płynnością finansową firmy. Ułatwia ono także rozliczenia ze skarbówką czy ZUS-em. Można np. założyć subkonto do gromadzenia środków na opłacanie podatków czy składek. Zmniejsza się też ryzyko tak zwanych karnych podatków. W razie kontroli skarbówka może uznać przychody inne niż firmowe za ukryte i można otrzymać karę wraz z koniecznością zapłacenia „zaległego” podatku z odsetkami.

Dla jednoosobowej działalności gospodarczej nie potrzeba nie wiadomo czego. Wystarczy najprostsze konto, bez możliwości prowadzenia przez więcej osób, czy bez oferty walutowej albo dodatkowych, zbędnych i kosztujących usług. Konto dla jednoosobowej działalności gospodarczej powinno być jak najtańsze. Warto też zwrócić uwagę na to, by była na nim oferta oszczędnościowa czy kredytowa. Oczywiście musi to być konto z bankowością elektroniczną, dobrze by było, aby bank miał także aplikację mobilną. Warto szukać ofert promocyjnych z dodatkowymi bonusami, w postaci czasowo lub warunkowo darmowego konta albo z jakąś premią na start. Banki prześcigają się z ofertami, walcząc o każdego klienta, więc jest sporo atrakcyjnych propozycji. Pamiętać należy jednak o czytaniu regulaminów czy umów, a przede wszystkim o zapoznaniu się z wysokością opłat i prowizji po zakończeniu okresu trwania promocji.

Czy trzeba mieć rachunek firmowy dla jednoosobowej działalności gospodarczej?

Jak wyżej zostało wspomniane, konto firmowe dla jednoosobowej działalności nie jest obowiązkowe, jednak warto je założyć z wielu powodów. Nie tylko łatwiej jest zarządzać firmowym budżetem. Można też uniknąć wielu nieprzyjemności. W świetle prawa konto firmowe trzeba założyć, gdy przeprowadza się transakcje z innymi firmami oraz, gdy przekraczają one 15 tys. złotych. Konto firmowe służy nie tylko do gromadzenia przychodów, ale też do odprowadzania podatków i składek. Urzędy skarbowe mają więc także swoje wytyczne, co do obowiązku posiadania konta firmowego. Znaczenie dla konieczności posiadania konta firmowego mają także nowe przepisy dotyczące split payment oraz białej listy podatników.

Split payment polega na dzieleniu kwoty z faktury w taki sposób, że podatek VAT trafia od razu na specjalne konto techniczne, będące pod nadzorem skarbówki. Ten mechanizm podzielonej płatności obejmuje tylko konta firmowe. Na prywatnym nie można go używać. Jeśli kontrahent zapłaci za produkt lub usługę przelewem split payment na prywatne konto, właściciel firmy nie otrzyma zapłaty, bo bank odrzuci wpłatę. To problem zarówno dla firmy, jak i kontrahenta. Kolejna kwestia to biała lista podatników, która działa od 1 września 2019 roku. Wskazane są w niej numery kont firmowych, a nie osobistych. Płatność na konta inne niż obecne w wykazie może przynieść niemałe kłopoty.

Również banki starają się ograniczać korzystanie przez firmy z prywatnych kont, zwłaszcza odkąd obowiązuje split payment i biała lista. Ważna jest jeszcze jedna kwestia – długi. W razie zajęcia przez komornika, konto prywatne może zostać potraktowane jako firmowe i można całkowicie stracić dostęp do znajdujących się na nim środków. Dlatego zdecydowanie warto założyć konto firmowe, również konto dla jednoosobowej działalności gospodarczej. Więcej na ten temat można przeczytać w osobnym artykule.

Wiecej na ten temat w naszym artykule, czy trzeba mieć konto firmowe.

Zakładanie firmy (JDG) przez internet wraz z kontem online

Jednoosobową działalność gospodarczą, tak, jak każdą działalność, można założyć całkowicie online. Można to zrobić bezpośrednio przez profil zaufany, ale także za pośrednictwem banku. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że od razu zakładane jest konto firmowe. Zakładanie firmy za pośrednictwem banku jest w pełni bezpieczne. Poświęciliśmy temu osobny artykuł, ale co nieco tutaj również przypominamy. Zdecydowanie łatwiej jest założyć firmę w banku, jeśli jest się już jego klientem. Wtedy wystarczy zalogować się do bankowości elektronicznej i wypełnić wniosek o założenie działalności. Wystarczy w nim podać wszystkie niezbędne informacje do założenia firmy, a także konta oraz pozaznaczać odpowiednie oświadczenia i zgody.

Możliwość założenia firmy oferują takie banki, jak mBank czy Pekao. W każdym banku proces wygląda bardzo podobnie. W mBanku nie ma konieczności bycia jego klientem, ale wtedy proces zakładania firmy się nieco wydłuża przez potrzebę weryfikacji tożsamości klienta i podpisania szeregu dokumentów. W przypadku osoby będącej już klientem banku wszystko odbywa się online, a po wypełnieniu wniosku wystarczy powiązać posiadany profil zaufany lub utworzyć go, jeśli się nie ma. Później pozostaje już tylko akceptacja profilu zaufanego w systemie banku, autoryzacja operacji i podpisanie umowy osobiście w oddziale lub poprzez kuriera oraz załatwienie ostatnich formalności związanych ze zgłoszeniem się jako płatnia VAT do urzędu skarbowego, czy jako płatnika składek do ZUS. W Banku Pekao można założyć firmę tylko, jeśli jest się już jego klientem.

Zakładanie firmy w banku jest więc równie proste, co przez sam profil zaufany. Dodatkowo od razu zakładane jest konto firmowe, co zmniejsza ilość dodatkowych formalności. W dodatku banki oferują wiele promocji dla nowych przedsiębiorców, a oferty kont są naprawdę atrakcyjne.

Jakie konto firmowe dla jednoosobowej działalności gospodarczej wybrać?

Każdy bank oferuje konta firmowe. Kuszące są atrakcyjne bonusy, promocje czy premie na start. Jednak nierzadko w cieniu tych licznych korzyści kryją się jakieś kruczki. Dlatego należy dokładnie czytać regulaminy takich kont oraz regulaminy promocji. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na wysokość kosztów po upływie promocji w postaci darmowego konta przez jakiś okres. Często są one znacznie większe niż w przypadku braku takiej promocji, bo banki na czymś muszą zarabiać i chcą sobie zazwyczaj odbić to, co tracą przez promocje. Dlatego trzeba zwracać szczególną uwagę na wszystko, co jest napisane drobnym druczkiem lub od gwiazdek, bo banki mają nadzieję, że napisane w taki sposób ujdzie to uwadze klienta, który będzie patrzył tylko na to, co korzystne.

W gąszczu przeróżnych ofert niełatwo znaleźć idealne konto dla jednoosobowej działalności gospodarczej. Wiadomo, że powinno zawierać podstawowe usługi (dodatkowe nie są konieczne) i być jak najtańsze. Ofert jest jednak tyle, że nie sposób przejrzeć wszystkie. Na szczęście nie trzeba odwiedzać strony każdego banku po kolei. W internecie jest wiele porównywarek ofert, dzięki którym można porównać wszystkie parametry kont firmowych, koszty, warunki czy promocje. Wybór odpowiedniego konta dla jednoosobowej działalności ułatwiają także liczne w sieci rankingi. Również my przygotowaliśmy własny ranking kont dla jednoosobowej działalności gospodarczej. Wierzymy, że pomoże on przyszłym przedsiębiorcom podjąć dobrą decyzję o wyborze konta dla swojej firmy.

Autor artykułu

Maciek Król

Pozostałe publikacje autora

Ukończył studia w Szkole Głownej Handlowej. Zawodowo związany z branżą farmaceutyczną od strony finansowej. Pasjonat rynków finansowych, giełdy i inwestycji. Z sukcesami pomnaża prywatne środki na Warszawskim Parkiecie. W Finhack'u dba o aspekt merytoryczny artykułów finansowych i pomaga planować przyszłe treści dla naszych czytelników.