Składki ZUS 2022 ich wzrost – jaka będzie ich wysokość

Wzrost składek ZUS w 2022 roku – jaka będzie ich wysokość?

Każda osoba chcąca prowadzić działalność musi liczyć się z obowiązkiem opłacania składek ZUS. Dla przedsiębiorców koniec 2021 roku i początek 2022 roku nie będzie łatwy.  Nie tylko są oni zaniepokojeni zmianami w obliczaniu składek ZUS, jakie ma wprowadzić Polski Ład, ale muszą liczyć się z coroczną podwyżką wysokości składek na ubezpieczenia społeczne. Jak będą wyglądać Składki ZUS 2022?

Składki na ubezpieczenia społeczne

Osoby mające obowiązek opłacać co miesiąc składki ZUS, muszą opłacać zarówno składki na ubezpieczenie zdrowotne, dzięki którym mogą bezpłatnie korzystać ze służby zdrowia oraz składki na ubezpieczenia społeczne. Do tych składek należą składki na ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenie rentowe, chorobowe czy wypadkowe. Dzięki ich opłacaniu możemy liczyć na emeryturę, a także na świadczenia w razie niezdolności do wykonywania pracy. Przy trwałej niezdolności do pracy przysługuje renta, natomiast w przypadku tymczasowych problemów zdrowotnych uniemożliwiających wykonywania pracy przysługuje zasiłek chorobowy. Dzięki temu w takich sytuacjach nie zostaniemy bez pieniędzy. Co roku wysokość składek na ubezpieczenia społeczne jest podnoszona w zależności od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w danym roku.

O ile wzrosną składki na ubezpieczenia społeczne?

Przede wszystkim musimy pamiętać, że inaczej wyliczana jest wysokość składek dla osób, które z racji rozpoczęcia działalności korzystają ze składek preferencyjnych, czyli znacznie obniżonych, a inaczej dla osób, które muszą płacić duży ZUS, czyli składki w pełnej wysokości. Zacznijmy od wysokości składek preferencyjnych.

Wysokość składek preferencyjnych w 2022 roku

Składki preferencyjne mogą opłacać młodzi przedsiębiorcy po 6 miesiącach korzystania z ulgi na start. Opłacają je oni przez kolejne 24 miesiące, po czym następuje przejście na duży ZUS. Bazą do obliczenia podstawy składek preferencyjnych jest minimalne wynagrodzenie, którego wartość podana została już we wrześniu. Wiemy więc, że w 2022 roku będzie ono wynosiło 3010 złotych. Podstawą zaś jest 30% wysokości minimalnego wynagrodzenia, a więc 903 złote. Oznacza to, że z uwzględnieniem składki na ubezpieczenie chorobowe, która jest dobrowolna, wysokość składek społecznych wyniesie 285,71 złotych, a bez składki chorobowej wyniesie 263,59 złotych. Składki wzrosną więc w porównaniu do roku 2021 o 19,93 złote i 18,39 złotych.

Wysokość składek społecznych na duży ZUS w 2022 roku

Na razie nie jest znana jeszcze kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2022 roku. Będzie ona podana dopiero pod koniec stycznia, a to od niej właśnie zależna jest wysokość składek społecznych na duży ZUS. Możemy więc oszacować wysokość składek póki co jedynie na podstawie kwoty wynagrodzenia podanej w projekcie ustawy budżetowej na kolejny rok. Kwota ta wynosi 5922 złote. Jeśli ta kwota zostanie ostatecznie przyjęta, podstawą wymiaru składek społecznych na duży ZUS będzie 60% tej kwoty, a więc 3553, 20 złotych. Wysokość składek społecznych wyniesie więc wtedy 1124,23 złote w przypadku zdecydowania się ubezpieczonego na opłacanie składki chorobowej oraz 1037,18 złotych w przypadku zdecydowania się przedsiębiorcy na nieopłacanie składki chorobowej. W porównaniu do roku 2021 składki społeczne na duży ZUS wzrosną odpowiednio o 125,86 złotych i 116,12 złotych. Warto pamiętać również o konieczności opłacania przy dużym ZUS-ie składek na Fundusz Pracy, które będą wynosiły w 2022 roku 87,05 złotych, podczas gdy w 2021 roku wynoszą 77,31 złotych. Będzie to więc podwyżka o 9,74 złote.

Składki na ubezpieczenie zdrowotne

Przepisy Polskiego Ładu przewidują, że składki na ubezpieczenie zdrowotne przestaną być jednolite dla wszystkich przedsiębiorców. Na pierwszy rzut oka wygląda to więc bardzo korzystnie, szczególnie dla osób zarabiających mniejsze sumy. Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie od nowego roku zależała od osiąganych dochodów, a także od wybranej przez przedsiębiorcę formy opodatkowania. Przedsiębiorcy opłacający podatek dochodowy na zasadach ogólnych (skala podatkowa) będą płacili składkę zdrowotną w wysokości 9% od osiąganych dochodów, opłacający podatek liniowy składkę w wysokości 4,9% od dochodów, a opłacający podatek w formie karty podatkowej składkę w wysokości 9% wynagrodzenia minimalnego, a więc najniższą z możliwych, wynoszącą dokładnie 270,90 złotych. Inaczej będzie wyglądała sprawa w przypadku przedsiębiorców, którzy opłacają lub zakładając działalność wybiorą formę ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Składka zdrowotna tych przedsiębiorców również będzie wynosiła 9%, ale podstawa jej wymiaru będzie zależała zarówno od przeciętnego wynagrodzenia, jak i osiąganych przychodów.

Suma składek społecznych oraz na ubezpieczenie zdrowotne

W 2022 za wszystkie składki zapłacimy co najmniej 1482,18 zł, niestety dla przedsiębiorców z dużymi dochodami suma obciążeń nie ma limitu i będzie zależeć od osiąganych dochodów. Lekko może osiągnąc poziom 2-3 tyś zł. Dodatkowym obciążeniem będzie brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatki. Te niekorzystne zmiany zostaną częściowo zrekompensowane wyższą kwota wolną od podatku i podwyższeniem drugiego progu podatkowego.  O ile zmiany dla osób zarabiających najmniej (d0 30 tyś zł/rok) będą korzystne, to dla osób zarabiających więcej niż 120 tyś zł będzie to bardzo niekorzystna zmiana.

Przychody nie wyższe niż 60 000 zł

Przedsiębiorcy, którzy osiągną przychody nie wyższe niż 60 000 złotych rocznie będą płacili składkę wyliczaną od 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, a więc w wysokości około 300 złotych.

Przychody przekraczające 60 000, ale nieprzekraczające 300 000 zł

Ci przedsiębiorcy zaś, których przychody przekroczą 60 000 złotych, ale nie przekroczą 300 000 złotych będą płacili składkę zdrowotną od całości kwoty przeciętnego wynagrodzenia, co da kwotę składki około 500 złotych.

Przychody przekraczające 300 000 zł

Natomiast przedsiębiorcy osiągający najwyższe przychody, przekraczające 300 000 złotych będą opłacali składkę zdrowotną od podstawy wynoszącej aż 180% przeciętnego wynagrodzenia, czyli będącej prawie podwójną kwotą tego wynagrodzenia. To da bardzo wysoką kwotę składki zdrowotnej, bo aż około 900 złotych. Łącznie ze składkami na ubezpieczenie społeczne, na ZUS będzie trzeba więc płacić bardzo dużo, zwłaszcza w przypadku przedsiębiorców opłacających duży ZUS.

Wzrost składek ZUS w 2022 może być rekordowy

Na podstawie szacunkowych wysokości zarówno składek na ubezpieczenia społeczne, jak i składek na ubezpieczenie zdrowotne można łatwo wywnioskować, że wzrost ich wysokości będzie w 2022 roku wręcz rekordowy. Szczególnie wysoki będzie wzrost składek ZUS dla przedsiębiorców uzyskujących wysokie dochody lub przychody. Pamiętać trzeba przy wyliczaniu wysokości składki zdrowotnej o tym, że dochody do wyliczenia składki oblicza się zupełnie inaczej niż dochody do celów podatkowych. Ogólnie dochód to oczywiście przychody pomniejszone o wysokość kosztów uzyskania przychodów. Tak będzie jednak tylko w styczniu. W kolejnych miesiącach dochody będą już różnicą sumy przychodów uzyskanych od początku roku oraz sumy kosztów uzyskania przychodów również od początku roku.

Podane w tym artykule wysokości składek ZUS to jedynie wartości szacunkowe obliczone na podstawie przewidywanych zmian oraz przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Jednak dopiero, gdy będą znane dokładne nowe przepisy Polskiego Ładu, które wejdą w życie już od 1 stycznia 2022 oraz dokładna wysokość przeciętnego wynagrodzenia będzie można oszacować prawidłowe kwoty składek na ubezpieczenia ZUS.

Trudne zadanie dla przedsiębiorców

Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą i niezatrudniający pracowników będą mieli najprościej. Będą musieli odprowadzać tylko swoje składki i je wyliczać. Jednak w ich przypadku dotkliwy będzie przepis likwidujący możliwość odliczenia części składki na ubezpieczenie zdrowotne od podatku. Mimo tego przedsiębiorcy prowadzący taką działalność i nieosiągający wysokich dochodów powinni zyskać na wprowadzanych zmianach. Dla nich składka zdrowotna obliczana od dochodów to lepsze rozwiązanie niż jednolita dla wszystkich. Jednak przedsiębiorcy prowadzący większe firmy, osiągający znacznie większe przychody i dochody oraz zatrudniający pracowników będą mieli naprawdę trudne zadanie. Wdrożenie nowych, rewolucyjnych wręcz przepisów dotyczących nie tylko podatków i składek będzie dla nich nie lada wyzwaniem, zwłaszcza że podatek i składki muszą opłacać nie tylko za siebie, ale także za każdego zatrudnionego pracownika.

Przedsiębiorcy opłacający podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych muszą pamiętać o pilnowaniu wysokości swoich przychodów, aby w przypadku przekroczenia progów zacząć opłacać składki w prawidłowej wysokości.

Czy można uniknąć płacenia składek?

Co do zasady obowiązek opłacania składek ZUS ma każdy przedsiębiorca. Są jednak pewne sposoby, by płacić niższe składki albo nie płacić ich wcale. Niższe składki mogą płacić przedsiębiorcy, którzy dopiero zaczynają prowadzić działalność. W tej kwestii Nowy Ład nic nie zmieni. Nadal będzie obowiązywała ulga na start, zwalniająca na pierwsze 6 miesięcy prowadzenia działalności z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Składka zdrowotna zaś na początku działalności nie będzie tak wysoka zależąc od osiąganych dochodów i formy opodatkowania. Szczególnie liniowcy i opodatkowani kartą podatkową sporo tutaj zyskają. Dla osób prowadzących jednoosobową działalność niekorzystny będzie głównie brak odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Już teraz mówi się o korzystniejszej opcji przekształcenia w jednoosobową spółkę z o.o. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością będzie jednak najkorzystniejsza przy posiadaniu co najmniej jednego wspólnika, bo przy minimum dwóch wspólników jest zwolniona z obowiązku opłacania składek ZUS. Trzeba też pamiętać, że po 6 miesiącach korzystania z ulgi na start przechodzi się na składki preferencyjne, czyli obniżone, które można opłacać przez kolejne dwa lata.

Czy istnieją inne sposoby?

Oprócz tego są jeszcze inne sposoby na uniknięcie składek ZUS. Chodzi o umowę o pracę przy jednoczesnym prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej. Może to być zarówno umowa o pracę za granicą, jak i w Polsce. Umowa o pracę jest bowiem tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń, więc nie trzeba ich już opłacać podwójnie. Jednak trzeba pamiętać, że dochód z umowy o pracę w Polsce musi przekraczać minimalne wynagrodzenie. Jeśli zaś chodzi o umowę o pracę za granicą, może być ona zawarta jedynie w kraju należącym do Unii Europejskiej, a przedsiębiorcy muszą być przygotowani na konieczność okazania dokumentów potwierdzających zatrudnienie za granicą. Zanim jednak zaczniemy szukać sposobów na uniknięcie składek zastanówmy się dobrze, czy warto ryzykować brak możliwości skorzystania z opieki zdrowotnej bądź świadczeń w razie niezdolności do pracy z powodów zdrowotnych.

Autor artykułu

Maciek Król

Pozostałe publikacje autora

Ukończył studia w Szkole Głownej Handlowej. Zawodowo związany z branżą farmaceutyczną od strony finansowej. Pasjonat rynków finansowych, giełdy i inwestycji. Z sukcesami pomnaża prywatne środki na Warszawskim Parkiecie. W Finhack'u dba o aspekt merytoryczny artykułów finansowych i pomaga planować przyszłe treści dla naszych czytelników.