Profil zaufany (ePuap) – czym jest i czy warto go założyć?

Kto z nas lubi stać w kolejkach, wypełniać druczki i biegać od okienka do okienka? Na szczęście coraz więcej spraw urzędowych da się załatwić bez wychodzenia z domu. Wystarczy posiadać profil zaufany. Podpowiadamy, kiedy może nam się przydać i jak go założyć.

Profil zaufany – co to jest i do czego służy?

Najprościej mówiąc, profil zaufany jest bezpłatnym narzędziem, które w Internecie zastępuje własnoręczny podpis i dokument tożsamości. Jest przeznaczony wyłącznie do kontaktów z administracją publiczną. Umożliwia załatwianie spraw urzędowych całkowicie online oraz podpisywanie dokumentów elektronicznych podpisem zaufanym.

Do profilu zaufanego przypisane są takie dane jak:

• imię i nazwisko;
• PESEL;
• data urodzenia.

Każdy obywatel może mieć tylko jeden profil zaufany. Jest on ważny przez 3 lata. Po tym czasie można go przedłużyć na kolejne 3 lata.

Kto może założyć profil zaufany?

Każdy, kto ma numer PESEL oraz pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych, może założyć profil zaufany. Wyjątkiem są:

• osoby ubezwłasnowolnione;,
• dzieci do 13. roku życia.

Jeśli cudzoziemiec posiada polski numer PESEL, również może uzyskać profil zaufany.

Jakie instytucje korzystają z profilu zaufanego?

Dzięki profilowi zaufanemu zyskujemy dostęp do wielu serwisów administracji publicznej, m.in.:

• Platforma Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (PUE ZUS);
• Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (ePUAP);
• Ministerstwo Zdrowia – Internetowe Konto Pacjenta (IPK);
• Ministerstwo Rozwoju – portal biznes.gov.pl oraz Centralna Ewidencja Działalności Gospodarczej (CEIDG);
• Platforma Usług Elektronicznych Urzędu Patentowego RP;
• e-Urząd Skarbowy i portal podatki.gov.pl;
• Krajowy Rejestr Karny;
• Organy administracji architektoniczno-budowalnej – portal e-budownictwo;
• Ministerstwo Klimatu – System BDO;
• Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej – portal praca.gov.pl;
• Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa – portal e-rolnik.

Wszystkie dostępne e-usługi możemy znaleźć na portalu gov.pl.

Jakie sprawy można załatwić z profilem zaufanym?

Z profilem zaufanym setki spraw urzędowych załatwimy bez wychodzenia z domu i o dowolnej porze – nawet w weekend, czy w środku nocy. Na portalu gov.pl dostępny jest katalog wszystkich usług z podziałem na kategorie:

• obywatel;
• przedsiębiorca;
• urzędnik;
• rolnik.

Lista spraw, które da się załatwić dzięki profilowi zaufanemu, jest bardzo długa. Możemy, m.in.:

• złożyć wniosek o odpis aktów stanu cywilnego, paszport;
• zgłosić narodziny dziecka;
• sprawdzić swoje punkty karne;
• zarejestrować, zawiesić, czy wznowić działalność gospodarczą;
• uzyskać becikowe;
• zarejestrować i wyrejestrować pojazd;
• uzyskać zaświadczenie o niekaralności;
• złożyć wniosek o 500+ i inne świadczenia rodzicielskie;
• wyślemy druk ZUS DRA
• wysłać pismo do podmiotu publicznego;
• wystąpić o Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego;
• złożyć deklaracje podatkowe na portalu podatkowym;
• wymeldować się lub zameldować na pobyt stały bądź czasowy;
• wysłać pliki JPK_VAT;
• założymy spółkę z o.o. przez s24
• Sprzedamy spółke z o.o. i zmienimy dane
• i wiele więcej…

Czego nie zrobimy przy użyciu profilu zaufanego?

Przy użyciu profilu zaufanego:

• nie zamkniemy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
• nie dokonamy zmian w KRS, jeśli spółka nie była zakładana online;
• nie podpiszemy deklaracji i informacji podatkowych.
• nie zarejestrujemy karty sim przez internet

Jak założyć profil zaufany?

Do wyboru mamy 4 sposoby rejestracji.

1.   Bank lub inny dostawca tożsamości

To najszybsza i najwygodniejsza metoda. Dzięki niej profil zaufany możemy uzyskać przez cały tydzień o dowolnej porze dnia i nocy. Warunkiem jest posiadanie konta w banku (i aktywnego dostępu do bankowości elektronicznej), który jest dostawcą tożsamości. Wśród kont z rankingu kont osobistych znajdziemy:

• Santander Bank Polska;
• PKO BP;
• Alior Bank;
• Bank Pekao;
• Bank Millennium;
• VeloBank;
• ING Bank Śląski;
• BNP Paribas;
• Credit Agricole;
• mBank.

Dodatkowo jest kilka innych instytucji – Inteligo, BOŚ Bank; Grupa BPS, Spółdzielcza Grupa Bankowa, Bank Spółdzielczy w Brodnicy, Envelo (serwis Poczty Polskiej).

By założyć profil zaufany za pomocą bankowości elektronicznej, mamy do wyboru dwie drogi:

1. Logujemy się bezpośrednio do serwisu internetowego swojego banku i odnajdujemy polecenie Profil zaufany (najczęściej znajduje się ono w zakładce e-urząd/Usługi/Lista spraw bądź podobnej). Postępujemy według instrukcji.
2. Wchodzimy na stronę Profilu zaufanego (pz.gov.pl) i wybieramy bank jako sposób rejestracji. Klikamy logo swojego dostawcy tożsamości. Logujemy się do bankowości elektronicznej i przechodzimy przez procedurę.

Głównym zadaniem użytkownika jest sprawdzenie i/lub uzupełnienie danych, które posiada bank, a potem potwierdzenie ich, np. kodem SMS. Cały proces jest bardzo prosty, jednak jego przebieg może nieco różnić się w zależności od instytucji. Czasem najpierw konieczne jest utworzenie w banku swojego cyfrowego dokumentu tożsamości, np. eTożsamość w Credit Agricole lub PKO BP, AliorID, PekaoID itp.

Na adres e-mail powinno przyjść potwierdzenie założenia profilu.

2.   Wideorozmowa z urzędnikiem

By skorzystać z tej metody potwierdzenia profilu zaufanego, na stronie pz.gov.pl klikamy kafelek Rozmowa wideo z urzędnikiem. Następnie wybieramy termin spotkania (rezerwacja jest ważna 15 minut) i przechodzimy do uzupełniania wniosku online.

Rozmowa, na której potwierdzimy swoją tożsamość, obędzie się przy pomocy aplikacji Microsoft Teams. Urzędnik prześle link do niej w e-mailu.

3.   E-dowód

Profil zaufany można założyć także przy użyciu e-dowodu, czyli dowodu z warstwą elektroniczną. W tym celu na stronie Profilu Zaufanego wybieramy e-dowód jako metodę rejestracji, a następnie wypełniamy wniosek. By go potwierdzić, oprócz wspomnianego dokumentu należy posiadać: albo specjalny czytnik podłączany do komputera oraz oprogramowanie e-dowodu, albo smartfon z modułem NFC i zainstalowaną aplikacją mobilną eDO App.

Sposób użycia e-dowodu zależy od wybranego narzędzia. Decydując się na czytnik, przykładamy do niego dowód, a następnie w oknie programu wpisujemy numer CAN i 4-cyfrowy kod PIN1.

W przypadku aplikacji skanujemy kod QR (lup przepisujemy kod). Podajemy numer CAN, a potem przykładamy dowód do telefonu i wpisujemy kod PIN1.

Niezależnie od wybranej metody po zalogowaniu musimy sprawdzić i uzupełnić dane, które zostały pobrane z e-dowodu. Na koniec zatwierdzamy operację kodem SMS.

4.   Formularz online z potwierdzeniem w placówce

W serwisie pz.gov.pl klikamy polecenie Zarejestruj się, a następnie wybieramy kafelek W placówce. Wypełniamy wniosek online i udajemy się osobiście do wybranego punktu, by go potwierdzić. Po okazaniu dokumentu tożsamości pracownik wydrukuje wypełniony wniosek i poprosi o złożenie podpisu.

Punktami potwierdzającymi w Polsce są m.in.: niektóre placówki Poczty Polskiej, oddziały ZUS, urzędy skarbowe, odziały NFZ, czy urzędy wojewódzkie. Profil zaufany możemy potwierdzić także za granicą, np. w polskich ambasadach, placówkach dyplomatycznych, czy konsulatach.

By sprawdzić, gdzie w okolicy znajduje się takie miejsce, warto skorzystać z wyszukiwarki punktów potwierdzających (https://pz.gov.pl/pz/confirmationPointAddressesList).

Jak przedłużyć profil zaufany?

Wspomnieliśmy już, że profil zaufany jest ważny 3 lata. Przed upływem tego okresu właściciel ma możliwość przedłużyć go na kolejne 3 lata. Może to zrobić:

• Samodzielnie (online)

Po zalogowaniu się na swój profil zaufany z zakładki Szczegóły profilu (przejdziemy do niej po rozwinięciu menu przy imieniu i nazwisku oraz kliknięciu Profil zaufany) wybieramy polecenie Przedłuż ważność online.

W kolejnych krokach potwierdzamy adres e-mail i numer telefonu. W tym celu wpisujemy dwa kody autoryzacyjne – jeden przesłany w e-mailu, a drugi w SMS-ie. Jeśli logujemy się do profilu przez bankowość do zakończenia procesu, konieczne będzie ponowne zalogowanie się do banku.

• W punkcie potwierdzającym

W tym przypadku klikamy komendę Przedłuż ważność w punkcie potwierdzającym. Po pozytywnym zweryfikowaniu adresu e-mail i numeru telefonu należy dodatkowo potwierdzić wniosek w dowolnym punkcie potwierdzającym.

Po pozytywnym zakończeniu procesu przedłużenia profilu, poprzedni traci ważność.

Jak usunąć profil zaufany?

Każdy właściciel profilu zaufanego ma prawo samodzielnie go unieważnić. By to zrobić, należy zalogować się do swojego profilu na stronie pz.gov.pl i z zakładki Szczegóły profilu wybrać komendę Unieważnij.

Po przeniesieniu na stronę z naszymi danymi sprawdzamy je i klikamy Unieważnij profil. Zostaniemy jeszcze poproszeni o podanie powodu rezygnacji i wpisanie kodu autoryzacyjnego (zostanie przesłany na adres e-mail). By zakończyć proces usuwania konta, ponownie naciskamy przycisk Unieważnij profil.

Całą procedurę możemy także przeprowadzić w dowolnym punkcie potwierdzającym po okazaniu ważnego dokumentu tożsamości.

Tymczasowy profil zaufany

Przed pandemią koronawirusa profil zaufany można było uzyskać, korzystając z bankowości elektronicznej lub udając się osobiście do wybranej placówki. By ograniczyć kontakty międzyludzkie oraz ułatwić załatwianie spraw urzędowych osobom bez dostępu do bankowości internetowej, w kwietniu 2020 roku wprowadzono możliwość założenia tymczasowego profilu zaufanego za pośrednictwem strony gov.pl i wideoweryfikacji.

Taki profil był ważny przez 3 miesiące. Od 17 czerwca 2021 roku każdy profil tymczasowy, który był w tym czasie aktywny, automatycznie stał się tradycyjnym (z 3-letnim terminem ważności). Obywatele zyskali także nową metodę zakładania profilu zaufanego – wideorozmowę z urzędnikiem.

Czy warto założyć profil zaufany?

Z profilem zaufanym nie trzeba już tracić czasu na dojazd do poszczególnych instytucji i oczekiwanie w kolejkach. Nie musimy także dostosowywać się do godzin pracy urzędów. Teraz wystarczy usiąść wygodnie przed komputerem i w dowolnym momencie dnia lub nocy złożyć wniosek.

Profil zaufany przyda się każdemu, kto chce ograniczyć swoje wizyty w urzędach do minimum.

FAQ

Autor artykułu

Michał Król

Pozostałe publikacje autora

Z wykształcenia finansista. Posiada wieloletnie doświadczenie w instytucjach finansowych i bankach. Czuwa nad merytorycznymi aspektami artykułów. Potrafi w jasny i prosty sposób wyjaśnić nawet zawiłe aspekty świata finansów. Na bieżąco śledzi nowości w świecie Fintechów i podpowiada jak najlepiej wykorzystywać funkcje poszczególnych z nich. Lubi Podróże, zainteresowany jest światem inwestycji i jest pasjonatem Lotnictwa.