Marek z dnia na dzień stracił pracę. Zanim znajdzie nowe źródło utrzymania minie trochę czasu. Został bez środków do życia, a do tego zbliża się termin płatności raty kredytu na mieszkanie. Co prawda Marek ma spore oszczędności, ale 2 miesiące temu wszystko ulokował na półrocznej lokacie. Potrzebuje pieniędzy na już, więc jest zmuszony zerwać lokatę. Z czym się to wiążę, czy to w ogóle możliwe i ile trwa likwidacja lokaty? Sprawdzamy.
Zacznijmy od kilku najważniejszych informacji odnośnie lokat bankowych.
Lokata to bezpieczny produkt oszczędnościowy. Wypłatę środków o wartości do 100 tys. euro gwarantuje Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
Mechanizm jej działania jest dość prosty. Klient deponuje w banku określoną kwotę na wybrany okres, np. 3 miesiące. Po tym czasie bank zwraca wpłacony kapitał powiększony o odsetki, które stanowią swego rodzaju zapłatę za to, że bank mógł korzystać z pieniędzy klienta.
Choć rodzajów lokat jest sporo, to zdecydowanie najpopularniejsze i najbardziej dostępne są standardowe lokaty terminowe, czyli zakładane na z góry określony czas. Znajdziemy je niemal w każdym banku. Mogą być:
Do wyboru jest także rodzaj oprocentowania:
Co ważne, w trakcie trwania lokaty nie można zmieniać jej parametrów. Na przykład, jeśli decydujemy się otworzyć lokatę 6-miesięczną i wpłacimy na jej konto 10 tys. zł, to po miesiącu nie możemy skrócić okresu trwania do 3 miesięcy lub wypłacić części środków. Działa to także w druga stronę – nie można dopłacać i wydłużać okresu trwania. Druga opcja jest możliwa, dopiero gdy zbliża się okres zakończenia lokaty.
Jak widać, nie bez powodu mówi się, że pieniądze na lokacie są „zamrożone”. Dlatego decyzja o ulokowaniu oszczędności w ten sposób powinna być przemyślana. Musimy mieć pewność, że przez wyznaczony czas nie będziemy potrzebować wpłaconych środków. I z reguły tak jest. Otwierając lokatę, nie myślimy, żeby zaraz ją likwidować. Jednak, plany planami, a życie życiem… Utrata pracy, nagła choroba, inny wypadek losowy – to wszystko może sprawić, że zaczniemy myśleć o zerwaniu lokaty.
Oprócz wyżej wymienionych produktów, wyróżniamy także mniej popularne lokaty:
Pieniądze, które klient zdeponował na lokacie, są jego własnością. Ma więc prawo domagać się ich zwrotu w dowolnym momencie trwania umowy i bez podawania przyczyny, ale musi liczyć się z pewnymi konsekwencjami. Jakimi? Sporo zależy od rodzaju lokaty i polityki danego banku. Najczęściej jednak oznacza to:
Dla banków taka sytuacja nie jest korzystna, dlatego wprowadzają mechanizmy, które mają skutecznie odwieść klientów od tej decyzji. Oczywiście, zdarzają się wyjątki od reguły. Dlatego, zanim zlikwidujemy lokatę, warto najpierw przypomnieć sobie treść umowy/regulamin oraz zapoznać się z Tabelą Opłat i Prowizji. Następnie zrobić rachunek zysków i strat, i dopiero potem podjąć świadomą decyzję.
Podsumowując, Marek może bez problemu zlikwidować lokatę, mimo że umowa obowiązuje jeszcze 4 miesiące. Co prawda utraci odsetki z dwóch miesięcy, ale wpłacony kapitał wróci do niego w całości. Na szczęście, jego bank nie nalicza kar za zerwanie lokaty.
Sposób likwidacji także lokaty zależy od banku. Da się jednak wyróżnić jeden ogólny schemat.
W pierwszej kolejności informujemy bank, że chcemy zlikwidować lokatę. Trzeba więc złożyć odpowiednią dyspozycję i przejść etap weryfikacji tożsamości. W większości instytucji zrobimy to:
Oczywiście przebieg całego procesu będzie zależał od wybranej metody. Jeśli zdecydujemy się na wizytę w banku, pracownik najpierw poprosi nas o okazanie dokumentu tożsamości, a potem przyjmie naszą dyspozycję.
A przy opcjach samodzielnych z reguły musimy:
Drugi krok to zapoznanie się z warunkami zerwania umowy i potwierdzenie swojej dyspozycji. Pracownik banku lub system zapyta nas, czy mimo konsekwencji nadal chcemy zlikwidować lokatę. Jeśli tak – ostatnim etapem będzie wypłata środków. Z najczęściej na konto, z którego zasilono lokatę. O tym, jak długo trzeba na nie czekać, piszemy poniżej.
Jeśli zrywamy lokatę, z reguły mamy ku temu solidny powód i potrzebujemy zastrzyku gotówki na już. Czy rzeczywiście możemy liczyć na natychmiastowy zwrot kapitału?
Likwidacja lokaty najczęściej oznacza zerwanie umowy ze skutkiem natychmiastowym. Jednak to, po jakim czasie wróci do nas wpłacony kapitał, zależy od banku, rodzaju lokaty i wybranej metody likwidacji depozytu. Z reguły najszybszy czas realizacji dotyczy dyspozycji złożonych przez bankowość elektroniczną/aplikację mobilną. Wówczas środki mogą trafić na nasze konto nawet w przeciągu kilku minut.
Nieco dłużej przyjdzie nam czekać, jeśli zerwiemy lokatę w oddziale. Najczęściej będzie to kilka godzin, a maksymalnie jeden dzień roboczy.
Należy jednak dodać, że wskazane terminy są orientacyjne i dotyczą standardowych „przypadków”. Niekiedy czas realizacji wynosi kilka dni roboczych lub dłużej. Może to wynikać z:
Lokata strukturyzowana jest specyficznym typem lokaty. Składa się z co najmniej dwóch instrumentów finansowych:
Tego typu lokatę także można zerwać przed czasem. Jednak z uwagi na jej skomplikowaną strukturę, skutki likwidacji mogą być bardziej odczuwalne. To jak bardzo zależy od konstrukcji danego produktu.
Po pierwsze – straty finansowe. Gwarancja zwrotu całego kapitału jest możliwa, ale dopiero na zakończenie okresu umownego. Jeśli zrywamy lokatę wcześniej, to bank musi wycofać się z inwestycji. Dlatego niemal zawsze należy liczyć się z dodatkową opłatą, która z reguły wynosi kilka procent kwoty lokaty. Jednak zdarza się, że sięga ona nawet kilkudziesięciu procent. Ponadto jej wysokość może zależeć nie tylko od banku, ale także od daty zerwania depozytu. Dlatego lektura umowy i regulaminu powinna być elementem obowiązkowym przed likwidacją lokaty.
W niektórych przypadkach możemy chwilę dłużej oczekiwać na środki. Chociaż najczęściej czas ten będzie taki sam jak dla zwykłego produktu. W rzadkich przypadkach, zależnych od umowy, bank musi najpierw zlikwidować produkt/produkty z części opcyjnej. Ten etap może potrwać nawet kilka dni (czas rozliczenia). Dopiero potem pieniądze trafią na nasze konto. Oznacza to, że całkowity czas realizacji to tydzień lub nawet dłużej.
Lokata odnawialna to szczególny rodzaj lokaty. Po zakończeniu ustalonego okresu, produkt automatycznie odnawia się na kolejny na tych samych warunkach co wcześniej lub aktualnie obowiązujących.
Jeśli nosimy się z zamiarem zerwania lokaty odnawialnej, najlepiej zaczekać do zakończenia ustalonego okresu i zrobić to w pierwszym dniu nowego okresu. Wówczas zachowujemy odsetki wypracowane w poprzednim okresie i minimalizujemy stratę naliczonych odsetek w nowym okresie.
Tutaj także nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ w każdym banku koszty wycofania depozytu mogą być inne. Jak wspomnieliśmy wyżej, likwidacja lokaty bardzo często oznacza utratę odsetek, ale nie zawsze. Pojawiają się także oferty z gwarancją częściowej wypłaty odsetek.
Instytucje finansowe mogą także pobierać opłatę za zerwanie umowy. W takiej sytuacji nie otrzymamy pełnego zwrotu kapitału. Zostanie on pomniejszony o kwotę wspomnianej prowizji.
Nie zawsze wycofanie depozytu musi być powiązane z pilną potrzebą finansową i oznaczać straty. Jeśli w trakcie trwania umowy zmienią się warunki rynkowe (np. oprocentowanie lokat wzrośnie) lub uda nam się znaleźć produkt oferujący korzystniejsze warunki – taka decyzja może być opłacalne. Oczywiście, należy to dobrze przeliczyć i uwzględnić nie tylko różnicę w oprocentowaniu, ale także możliwe opłaty za zerwanie umowy.
Zakończenie lokaty przed terminem najczęściej oznacza utratę odsetek – bank wypłaca jedynie kapitał początkowy. Jeśli lokujemy niewielką kwotę, to odsetki, a co za tym idzie, ewentualne straty również nie będą mocno odczuwalne. Jednak przy wysokich wkładach brak wypłaty zysków może zaboleć. Oto kilka wskazówek, jak ograniczyć potencjalne straty.
Tak, po zakończeniu lokaty środki automatycznie wracają na rachunek powiązany z lokatą.
W przypadku lokat terminowych pieniądze można wypłacić niemal natychmiast.
Nie da się wypłacić tylko części kapitału wpłaconego na lokatę lub wypłacić, a potem ponownie wpłacić środki na tę samą lokatę. By odzyskać pieniądze z lokaty, trzeba ją zerwać, składając w banku odpowiednią dyspozycję.
Lokatę odnawialną zakończymy, wydając w banku stosowną dyspozycję. Najlepiej zrobić to w pierwszym dniu nowego okresu.
Lokata to jeden z bezpieczniejszych produktów oszczędnościowych. Depozyty do 100 tys. euro chronione są przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.