Progi podatkowe 2022

Progi podatkowe 2022

Reforma systemu podatkowego w Polsce wprowadziła nowe progi podatkowe, które obowiązują dla rozliczeń za 2022 rok. Sprawdzamy co się zmieni?

Czym są progi podatkowe?

Progi podatkowe są procentowymi stawkami podatku dochodowego od osób fizycznych należnego do zapłaty za uzyskane przychody w danym roku uzależnione od wysokości podstawy opodatkowania. Reforma podatkowa wprowadzona przez Polski Ład w 2022 roku podniosła wysokość kwot obowiązujących w pierwszym i drugim progu podatkowym, które kształtują się następująco:

• pierwszy próg podatkowy – do 120 000 zł (było do 85 528 zł) – stawka podatku 17% 12% (nowelizacja 1 lipca 2022)
• drugi próg podatkowy – powyżej 120 000 zł – stawka podatku 32% od nadwyżki
• dodatkowe świadczenie – danina solidarnościowa – powyżej 1 000 000 zł przychodu/dochodu – 4% od nadwyżki ponad 1 000 000 zł.

Progi podatkowe określane są w oparciu o sumę wszystkich dochodów osiągniętych w danym roku niezależnie od ich źródła (np.: umowa o pracę, umowa zlecenia, inne dorywcze zlecenia). Do progów podatkowych pod uwagę brany jest dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodów oraz składki społeczne ZUS i składkę zdrowotną.

Skala podatkowa w 2022 roku

Skala podatkowa pozwala określić wysokość podatku dla wszystkich podatników osiągających przychody z różnych źródeł, również z działalności gospodarczej pod warunkiem, że podatnik wybrał zasady ogólne jako formę opodatkowania. W większości podatek rozliczany jest w skali miesiąca, a sporadycznie co kwartał.

Podatek należny może zostać pomniejszony o dostępne ulgi i odliczenia oraz przysługującą kwotę wolną od podatku. Istnieje też możliwość wspólnego rozliczania małżonków.

Czym jest kwota wolna od podatku, a czym kwota zmniejszająca podatek?

Każdy z obowiązujących w Polsce progów podatkowych (17% 12% i 32%) zawiera inną kwotę wolną od podatku oraz stawkę podatku. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych przez kwotę wolną od podatku należy rozumieć kwotę wynagrodzeń, od których nie jest odprowadzany podatek. Polski Ład wprowadził nową, dużo wyższą kwotę w porównaniu do lat poprzednich. Od 2022 roku wynosi ona 30 000 zł. Podatnicy, których zarobki w ciągu całego roku były niższe od 30 000 zł nie zapłacą podatku i mogą spodziewać się jego zwrotu w części opłacanej przez pracodawcę. Jednak z drugiej strony, wszyscy zapłacą 9% składkę zdrowotną, która nie będzie już odliczana od dochodu.

Kwota zmniejszająca podatek przysługuje każdemu podatnikowi rozliczającemu się na zasadach ogólnych wg skali podatkowej i jest taka sama dla każdego, chociaż może być ograniczona pewnymi warunkami, które muszą zostać spełnione, aby można było zastosować pomniejszenie zobowiązania podatkowego.

Wyliczanie kwoty zmniejszającej podatek

Kwota zmniejszająca podatek, czyli wysokość podatku obliczona w oparciu o kwotę wolną od podatku. Od 2022 roku kwota zmniejszająca podatek wynosi 3 600 zł. Jest wynikiem następującego działania:

30 000 zł x 17% 12% = 3 600 zł.

Podatek dochodowy – I próg podatkowy

Od 2022 roku kwota dochodu uprawniająca do I progu podatkowego została podniesiona do 120 000 zł. Aby pozostać w I progu podatkowym, podatnik nie może zarabiać w miesiącu więcej niż 10 000 zł brutto. Od tej kwoty pracodawca odprowadza do urzędu skarbowego wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy. Po zakończonym roku pracownik ma obowiązek dokonać rozliczenia podatku w zeznaniu rocznym. Możliwe są 3 sytuacje:

1. podatnik będzie musiał dopłacić brakującą kwotę podatku, np.: po przekroczeniu I progu podatkowego
2. podatnik otrzyma zwrot nadpłaty podatku, w przypadku kiedy jego dochody nie przekroczą kwoty 120 000 zł
3. podatnik nie musi nic dopłacać i nie wystąpi również nadpłata.

Przekroczenie I progu oznacza, że podatnik  zapłaci wyższy podatek w wysokości 32% od nadwyżki ponad kwotę 120 000 zł.

 Podatek dochodowy – II próg podatkowy

Osoby, których zarobki przekraczają kwotę 120 000 zł automatycznie wchodzą w II wyższy próg podatkowy i tym samym zobowiązane są do zapłaty wyższego podatku ponad tę kwotę. Jednym ze sposobów uniknięcia jego zapłaty w wyższej wysokości jest wspólne rozliczenie ze współmałżonkiem. W takiej sytuacji kwota progu zwiększa się dwukrotnie. Takie rozwiązanie sprawdza się, jeżeli jeden z małżonków osiąga dużo niższe zarobki. Innym rozwiązaniem może być wystosowanie prośby do pracodawcy o naliczanie podatku wg wyższej stawki 32%.

Wspólne rozliczanie małżonków

Osoby, które zawarły związek małżeński mają prawo do wspólnego rozliczania podatku po spełnieniu określonych warunków:

1. małżonkowie pozostają w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy (od 2022 roku w Polskim Ładzie małżonkowie muszą pozostawać w związku małżeńskim od momentu zawarcia małżeństwa w danym roku do końca roku podatkowego, za który składają rozliczenie)
2. małżonkowie nie posiadają rozdzielności majątkowej (wspólność majątkowa powinna trwać przez cały rok podatkowy)
3. dochody małżonków opodatkowane są na zasadach ogólnych wg skali podatkowej.

Małżonkowie, którzy rozliczają się wspólnie składają jedną deklarację PIT. W zasadzie progi podatkowe dla małżonków wyliczane są tylko dla jednej osoby. W przypadku wspólnego rozliczania progi są podwajane. W 2022 roku maksymalna kwota dla I progu podatkowego dla pary wynosi dwukrotność 120 000 zł, czyli 240 000 zł. Dodatkowo, podwojona zostaje kwota wolna od podatku, która po zmianach wynosi 60 000 zł (dla jednej osoby 30 000 zł).

Seniorzy i rodziny z zerowym podatkiem

W obecnych przepisach podatkowych w dalszym ciągu utrzymane zostały niektóre ulgi, a wśród nich ulga na dzieci. Dla rodzin wieloosobowych z przynajmniej czwórką dzieci został wprowadzony PIT-0, co oznacza, że rodziny takie nie zapłacą w ogóle podatku. Podobną ulgą zostali objęci także seniorzy. Osoba, która osiągnie wiek emerytalny oraz uprawnienia do emerytury i jednocześnie zrezygnuje z jej pobierania, a nadal będzie czynna zawodowo, to może skorzystać ze zwolnienia z PIT do kwoty 85 528 zł przychodu rocznie. Mogą to być przychody wynikające zarówno ze stosunku pracy, jak i działalności gospodarczej.

Wyższa kwota od podatku podniesiona do 30 000 zł spowodowała, że duża część emerytów nie zapłaci podatku od świadczenia. Emerytura bez podatku dotyczy emerytur do kwoty 2 500 zł brutto w miesiącu.

Ulga dla klasy średniej – kto może skorzystać?

Nowością wprowadzoną przez Polski Ład jest tzw. ulga dla klasy średniej. Została stworzona w celu częściowej rekompensaty zmian dotyczących rozliczeń składki zdrowotnej, której od 2022 roku nie można odliczyć od podatku. Ulga polega na odliczeniu od dochodu kwoty, której wysokość zależy od rocznych przychodów. Prawo do skorzystania z niej ma każda osoba, której roczne przychody z pracy zawierają się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł, a w skali miesiąca od 5 701 zł do 11 141 zł. Do przychodów tych zalicza się oprócz wynagrodzenia wszystkie świadczenia rzeczowe i nieodpłatne, jak przykładowo: pakiety medyczne, ubezpieczenia, PPK w części płaconej przez pracodawcę, a także premie pieniężne.

Ulgi przewidziane dla przedsiębiorców

Przedsiębiorcy w ramach Polskiego Ładu otrzymali możliwość skorzystania z wielu nowych ulg. Niektóre już z działających zostały odpowiednio zmodyfikowane. Głównie te dotyczące rozwiązań innowacyjnych. Do najważniejszych należą:

• ulga na CSR – ulga przeznaczona dla przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu. Przedsiębiorca ma prawo odliczyć od podstawy opodatkowania dodatkowo 50% kosztów jakie poniósł na działalność sportową, kulturalną, a także na szkolnictwo wyższe i naukę
• ulga B+R–ulga badawczo-rozwojowa przeznaczona dla wszystkich osób oraz podmiotów prowadzących opodatkowaną działalność gospodarczą. Obejmuje pracę twórczą. Koszty poniesione na działalność B+R zwane są też kosztami kwalifikowanymi. Z ulgi skorzystają przedsiębiorcy, którzy powiększają ofertę o nowe produkty lub usługi bądź ulepszają już istniejące bez tworzenia nowych technologii. Pozwala uzyskać 200% zwrotu poniesionych kosztów przez Centrum Badawczo-Rozwojowe (CBR) oraz daje możliwość odliczenia 200% kosztów wynagrodzeń
• ulga na IPO – ulga pozwala obniżyć koszty pierwszej emisji akcji do obrotu na giełdzie. Daje możliwość odliczenia wydatków między innymi na: opracowanie prospektu do wysokości 150% kosztów, a także na usługi prawne, doradcze i finansowe do 50% (limit do 50 000 zł netto)
• ulga IP BOX – ulga polegająca na preferencyjnym opodatkowaniu dochodów z praw własności intelektualnej podlegających ochronie prawnej, jak przykładowo: patenty, autorskie prawo do programu komputerowego, które podatnik wytworzył, rozwinął lub ulepszył w ramach działalności B+R
• ulga na robotyzację– pozwala odliczyć 50% kosztów uzyskania przychodów jakie zostały poniesione na robotyzację, jak np.: zakup nowych maszyn, robotów, czy szkoleń pracowników
• ulga na prototyp – przedsiębiorca ma możliwość dodatkowego odliczenia od podstawy opodatkowania 30% kosztów poniesionych w ramach działalności B+R, między innymi produkcję próbną nowego produktu, wprowadzenia produktu na rynek, a także uzyskanie certyfikatów i zezwoleń.

Pozostałe ulgi – zasady ogólne

• ulga na dziecko
• ulga internetowa
• ulga rehabilitacyjna
• ulga termomodernizacyjna
• ulga za przekazanie darowizny
• możliwość odliczenia podatku zagranicznego
• możliwość odliczenia wpłat na IKZE.

Estoński CIT – zmiany od 2022 roku

Estoński CIT, czyli podatek od dystrybucji zysków płacony w formie ryczałtu od przychodów spółek. W Polsce obowiązuje od 2021 roku. Jednak od początku cieszył się małym zainteresowaniem przedsiębiorców, dlatego warunki pozwalające skorzystać z tej formy opodatkowania zostały nieco zmodyfikowane. Przede wszystkim został zniesiony limit przychodów. Z Estońskiego CIT-u dodatkowo mogą skorzystać spółki komandytowe, komandytowo-akcyjne, akcyjne oraz spółdzielnie. Do końca 2021 roku podatek przewidziany był jedynie dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjnych.

W CIT podatek płacony jest dopiero w momencie wypłaty zysków akcjonariuszom lub udziałowcom. W 2022 roku zlikwidowany został również wymóg ponoszenia nakładów inwestycyjnych, dlatego też zostały obniżone podstawowe stawki ryczałtu, które wynoszą:

• 10% – spółki o statusie małego podatnika i rozpoczynające działalność
• 20% – pozostałe spółki.

Czym jest e-PIT? – podatkowe zeznanie roczne

Od 2019 roku podatnicy w Polsce uzyskali możliwość skorzystania z usługi e-PIT. Dla każdego podatnika zostało przygotowane zeznanie podatkowe w formie elektronicznej. Osoby zainteresowane mają wgląd do formularza i mogą nanieść własne poprawki, doliczyć ulgi, ale nie muszą też nic robić. W takiej sytuacji zeznanie podatkowe wypełnione przez urząd skarbowy zostanie uznane za złożone.

Więcej tematów powiązanych z nowym ładem i nie tylko

• Jak uniknąć – Oskładkowanie wynagrodzenia członka zarządu
• Nowy Ład – umowa zlecenie i o dzieło wynagrodzenia
• Nowy Ład – Zasady wyliczania składki zdrowotnej
• Najważniejsze zmiany Nowy Ład w 2022
• Ranking kont firmowych
• Ranking kont osobistych

Autor artykułu

Maciek Król

Pozostałe publikacje autora

Ukończył studia w Szkole Głownej Handlowej. Zawodowo związany z branżą farmaceutyczną od strony finansowej. Pasjonat rynków finansowych, giełdy i inwestycji. Z sukcesami pomnaża prywatne środki na Warszawskim Parkiecie. W Finhack'u dba o aspekt merytoryczny artykułów finansowych i pomaga planować przyszłe treści dla naszych czytelników.