Czym jest system Ognivo?

Dzisiaj każdy przyzna, że korespondencja prowadzona tradycyjnie, tj. w formie papierowej jest kosztowna i czasochłonna. Środowisko bankowe zauważyło ten problem już niemal dwie dekady temu. A potem wdrożyło system Ognivo, czyli rozwiązanie, które znacząco ułatwiło wymianę informacji i zautomatyzowało różne procesy. O jakich procesach mowa? W artykule szerzej omawiamy, czym jest system Ognivo i kto może z niego korzystać.

Czym jest system Ognivo?

W 2007 roku na rynku bankowym pojawił się system Ognivo. To narzędzie opracowane przez Krajową Izbę Rozliczeniowe, które pozwala na sprawną i bezpieczną komunikację online między:

• bankami, SKOK-ami;
• bankami, SKOK-ami a innymi podmiotami uprawnionymi do uzyskiwania informacji objętych tajemnicą bankową/zawodową (to, np.: ZUS, urząd skarbowy, Poczta Polska, sądy, prokuratury, komornicy i inne organy egzekucyjne).

Przeznaczeniem systemu Ognivo jest elektroniczna wymiana informacji, m.in.:

• na temat rozliczeń międzybankowych i związanych z nimi reklamacji (to główne zastosowanie) – dotyczy takich systemów rozliczeniowych jak: Elixir, Express Elixir, Euro Elixir;
• o rachunkach dłużników w ramach postępowania prowadzonego przez sądowy lub administracyjny organ egzekucyjny;
• o zajęciu konta bankowego, np. przez komornika, urząd skarbowy, ZUS;
• dotyczących przeniesienia rachunku z banku A do banku B lub zamknięcia konta za pośrednictwem innego banku.

Jak działa system Ognivo?

System Ognivo działa w formie aplikacji elektronicznej. Jest podzielony na 2 główne moduły – obowiązkowy i opcjonalny – które dalej dzielą się na kilka mniejszych modułów. 

Do modułów obowiązkowych należą:

• Centralna informacja o rachunkach – dzięki niej można uzyskać informacje o tzw. martwych/zapomnianych kontach osób żyjących oraz odszukać rachunki osób zmarłych;
• system teleinformatyczny do obsługi zajęć wierzytelności z rachunku bankowego – za jego pośrednictwem przesyłane są dokumenty między sądowym lub administracyjnym organem egzekucyjnym a bankiem/SKOK-iem.

Natomiast do opcjonalnych zaliczamy:

• moduł do obsługi zapytań prostych – za jego pośrednictwem organy egzekucyjne mogą wysyłać do banków/SKOK-ów zapytania odnośnie posiadania rachunków przez dłużników (dotyczy zarówno kont należących do osób fizycznych, jak i firm);
• moduł do obsługi przenoszenia rachunków i usług płatniczych – dzięki temu z upoważnienia klienta możliwe jest: przeniesienie konta z jednego banku do drugiego wraz ze znajdującymi się na nim środkami, informacjami o usługach płatniczych (np. zlecaniach stałych, poleceniach zapłaty); zdalne zamknięcie konta w banku A, składając dyspozycję w banku B;
• moduł do obsługi cesji wierzytelności z mieszkaniowego rachunku powierniczego – za jego pomocą banki prowadzące mieszkaniowe rachunki powiernicze przesyłają elektroniczne dokumenty z informacją o cesji wierzytelności z tych rachunków.

Komunikacja między bankami i instytucjami odbywa się za pomocą ujednoliconych wzorów pism, które zostały opracowane przez uczestników systemu.

Kto ma dostęp do systemu Ognivo?     

Dostęp do systemu Ognivo mają nie tylko banki oraz SKOK-i, ale także, m.in.:

• ZUS;
• Poczta Polska;
• komornicy;
• naczelnik urzędu skarbowego;
• sądy;
• prokuratura;
• organy jednostek samorządu terytorialnego;
• izby celne.

Należy podkreślić, że poszczególne instytucje mogą korzystać tylko z funkcji, które są uzasadnione charakterem ich działalności i otrzymywać tylko te informacje, co do uzyskania których są uprawnione.

Dla przykładu, za pośrednictwem systemu Ognivo komornik może zapytać, czy dłużnik ma konto w danym banku. W zamian otrzyma jedynie odpowiedź twierdzącą lub przeczącą, ale nie pozna szczegółów dotyczących rachunków.

Czy wszystkie banki korzystają z systemu Ognivo?

Z systemu Ognivo korzystają wszystkie banki komercyjne (w tym wszystkie wymienione w naszym rankingu kont osobistych) i spółdzielcze oraz SKOK-i, które posiadają polskie zezwolenia.

Natomiast dostępu do systemu nie mają:

• podmioty, które działają na podstawie zagranicznych licencji bankowych, np. Wise, N26;
• zagraniczne banki, które w Polsce mają tylko swoje przedstawicielstwa, np. Sparkasse (pełną listę znajdziecie tutaj);
• platformy finansowe, które działają na postawie europejskich przepisów, ale nie są zarejestrowane w Polsce, np. Monese, Twisto.

System Ognivo i komornik, czyli skąd komornik wie o rachunkach dłużnika?

Jeśli dłużnik ma konto w polskim banku lub SKOK-u, to komornik prędzej, czy później je zlokalizuje. Jak? Właśnie za pomocą systemu Ognivo.

Komornik, chcąc przeprowadzić egzekucję środków z rachunku bankowego, najpierw musi je znaleźć. W tym celu wysyła do banków elektroniczne zapytanie dotyczące posiadania rachunków przez danego dłużnika. Bank odpowiada albo „tak”, albo „nie” bez wchodzenia w szczegóły dotyczące konta klienta. Komornik nie pozna więc salda rachunku, czy historii transakcji.

W sytuacji gdy instytucja bankowa potwierdzi, że prowadzi rachunek dla wskazanego dłużnika, komornik ma prawo wykorzystać system Ognivo, by wysłać zawiadomienie o zajęciu egzekucyjnym. Po otrzymaniu takiego pisma bank ma obowiązek niezwłocznie dokonać blokady rachunku i przekazać środki komornikowi.

Korespondencja między bankiem a komornikiem odbywa się elektronicznie za pośrednictwem opisywanego systemu. Wszystko przebiega sprawnie i szybko, co nie zawsze jest zaletą. Dlaczego? Ponieważ do dłużnika pismo o postępowaniu egzekucyjnym komornik wysyła pocztą. Może więc dojść do sytuacji, że zanim posiadacz rachunku otrzyma list, na koncie będzie już blokada.

Warto wiedzieć!

Z jednej strony komornik nie może zająć środków pochodzących ze świadczeń socjalnych, a z drugiej – nie ma informacji dotyczących źródła ich pochodzenia. Bank, dokonując blokady, także nie zawsze to sprawdza. Dlatego, jeśli chcemy uniknąć zajęcia, np. 800+, warto założyć konto socjalne.

Jak często komornik sprawdza system Ognivo?

To zależy od samego komornika, wysokości długu, skuteczności egzekucji, czy ilości spraw, jakie prowadzi. Oczywiście, może on ograniczyć się do 1 zapytania, ale równie dobrze ma prawo ponowić je za kilka miesięcy, czy tygodni.

Zatem jeśli po zajęciu 1 rachunku, zechcemy założyć kolejny i tam kierować swoje wpływy – zyskamy zapewne chwilę spokoju (system Ognivo nie zawiadomi od razu komornika o nowo otwartym rachunku). Jednak wówczas istnieje spore prawdopodobieństwo, że rezultaty egzekucji będą marne, co zmotywuje komornika do podjęcia kolejnej próby zlokalizowania majątku dłużnika.

Warto wiedzieć!

Mimo że Revolut nie należy do systemu Ognivo, deklaruje, że chętnie współpracuje z organami egzekucyjnymi. Dlatego konto Revolut nie zapewni nam 100-procentowej ochrony przed komornikiem. Jednocześnie trzeba podkreślić, że wymiana informacji między komornikiem a Revolutem, a następnie zajęcie konta nie przebiega tak automatycznie jak w przypadku korespondencji z instytucjami należącymi do Ognivo. Jednak zajęcia rachunków Revolut są bardzo częste i używanie tego konta do ukrycia pieniędzy przed komornikiem nie ma sensu.

Podsumowanie – czym jest system Ognivo?

System Ognivo pozwala na elektroniczną wymianę informacji między bankami oraz bankami i podmiotami uprawnionymi do otrzymywania informacji o klientach banków i SKOK-ów. Dzięki niemu komunikacja jest nie tylko szybsza i bezpieczniejsza, ale także tańsza.

Jednak z istnienia systemu Ognivo z pewnością nie są zadowoleni dłużnicy, ponieważ znacząco ułatwia on pracę komornikom.

Natomiast przeciętny klient będzie miał z nim do czynienia, kiedy zechce złożyć dyspozycję przeniesienia rachunku lub zamknięcia konta za pośrednictwem innego banku.

Autor artykułu

Maciek Król

Pozostałe publikacje autora

Ukończył studia w Szkole Głownej Handlowej. Zawodowo związany z branżą farmaceutyczną od strony finansowej. Pasjonat rynków finansowych, giełdy i inwestycji. Z sukcesami pomnaża prywatne środki na Warszawskim Parkiecie. W Finhack'u dba o aspekt merytoryczny artykułów finansowych i pomaga planować przyszłe treści dla naszych czytelników.