Centralna Informacja o Rachunkach Bankowych – co to jest i do czego służy?

Tomek często korzysta z bankowych promocji. Otwiera rachunki, by zgarnąć premię, a potem je zamyka. Nie jest jednak pewien, czy nie zapomniał o którymś. Franek kilka miesięcy temu zlikwidował rachunek, ale chce się upewnić, czy bank na pewno doprowadził sprawę do końca. Ojciec Marty niedawno zmarł. Nie dzielił się z nią informacjami na temat swoich finansów. Marta nie ma więc pojęcia, czy, gdzie i ile rachunków posiadał jej ojciec. W każdej z opisanych sytuacji pomocna może okazać się Centralna Informacja o Rachunkach Bankowych. Czym jest i jak z niej skorzystać? Odpowiedź poniżej.

Czym jest Centralna Informacja o Rachunkach Bankowych?

Ustawą z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw banki zostały zobowiązane do prowadzenia Centralnej Informacji o Rachunkach Bankowych (CIOR). To usługa (nie rejestr, czy baza danych), która umożliwia szybki i łatwy dostęp do danych o rachunkach osób fizycznych. Działa w oparciu o system Ognivo, którego operatorem jest Krajowa Izba Rozliczeniowa.

Uczestnikami Centralnej informacji są:

• banki komercyjne;
• banki spółdzielcze;
• SKOK-i.

Wdrożenie CIOR bardzo ułatwiło odnajdywanie zapomnianych/uśpionych kont oraz rachunków osób zmarłych. Wcześniej trzeba było składać wniosek osobno w każdym banku i SKOK-u. Obecnie wystarczy złożyć 1 zapytanie w dowolnej placówce, by uzyskać zbiorczą informację o rachunkach ze wszystkich banków i SKOK-ów.

Centralna Informacja o Rachunkach Bankowych – do czego służy?

W CIOR dostępne są informacje o rachunkach w każdym banku oraz SKOK-u. Znajdziemy tu rachunki osób fizycznych – także tych prowadzących działalność gospodarczą (JDG, spółki cywilne).

• Sprawdzimy własne rachunki bankowe (w tym rachunki wspólne) i upewnimy się, czy nie posiadamy tzw. martwych/uśpionych kont;
• Po śmierci bliskiej osoby zlokalizujemy jej rachunki bankowe (pod warunkiem że mamy tytuł prawny do spadku po posiadaczu rachunku).

Za pośrednictwem Centralnej informacji możemy więc dowiedzieć się, czy w którymś banku lub SKOK-u znajdują się pieniądze, do których mamy prawo.

Kto może korzystać z CIOR?

Zgodnie z art. 92ba ust. 1 ustawy – Prawo bankowe bank ma obowiązek udzielić zbiorczej informacji:

• posiadaczowi rachunku bankowego, będącemu osobą fizyczną;
• osobie, która posiada tytuł prawny do spadku po posiadaczu rachunku;
• zarządcy sukcesyjnemu;
• dostawcy usług płatniczych (będącego bankiem lub SKOK-iem);
• uprawnionemu organowi lub instytucji wskazanej w art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. a-h, k-ł, p, s, v, z oraz za ustawy – Prawo bankowe (m.in.: sąd, prokurator, KNF, naczelnik urzędu skarbowego, policja, komornik sądowy) oraz Ministrowi Sprawiedliwości, a także GIIF;
• gminie ostatniego miejsca zamieszkania posiadacza rachunku po uzyskaniu informacji, o której mowa w art. 111c ustawy – Prawo bankowe (bank ma obowiązek poinformować gminę o możliwości nabycia przez nią prawa do środków po posiadaczu rachunku, jeśli po upływie 2 lat od uzyskania informacji o śmierci posiadacza rachunku nie zgłosi się osoba, która ma tytuł prawny do spadku).

Centralna Informacja o Rachunkach Bankowych – jakie dane można uzyskać?

W zbiorczej informacji nie znajdziemy szczegółowych informacji na temat rachunków. Nie poznamy, więc salda rachunku. Po tego typy dane należy zgłosić się już do konkretnej placówki banku lub SKOK-u.

Dowiemy się natomiast:

• gdzie jest lub był prowadzony rachunek – dane podmiotu;
• czy to rachunek wspólny (bez danych współposiadacza);
• jaki jest/był numer rachunku;
• czy rachunek jest nadal prowadzony;
• o umowach rachunku rozwiązanych lub wygasłych z przyczyn określonych w art. 59a ust. 1-3 ustawy – Prawo bankowe (śmierć klienta, brak dyspozycji przez 10 lat).

Warto także dodać, że Centralna Informacja o Rachunkach Bankowych nie obejmuje wszystkich produktów bankowych. Dane z CIOR dotyczą wyłącznie:

• rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych (także wspólnych);
• rachunków oszczędnościowych (w tym oszczędnościowych IKE);
• rachunków terminowej lokaty oszczędnościowej;
• rachunków oszczędnościowych i bieżących należących do JDG i spółek cywilnych.

Zatem w ten sposób nie zlokalizujemy produktów:

• kredytowych, np. kart kredytowych, kredytów i powiązanych z nimi rachunków technicznych;
• inwestycyjnych, np. funduszy inwestycyjnych, rachunków w biurach maklerskich;
• ubezpieczeniowych, np. polis na życie;
• biznesowych, np. rachunków spółek innych niż cywilna.

Jak skorzystać z Centralnej Informacji o Rachunkach Bankowych?

By uzyskać zbiorczą informację, należy złożyć wniosek i uiścić opłatę (więcej na temat kosztów piszemy poniżej). Znajdziemy go w placówkach bankowych. Niektóre instytucje udostępniają także wzory wniosków na swoich stronach internetowych. Można go złożyć w dowolnym banku lub SKOK-u – nie trzeba być klientem danej instytucji.

Jeśli szukamy własnych rachunków, konieczne będzie także okazanie dokumentu tożsamości. Natomiast, gdy chcemy zlokalizować konto zmarłego, musimy posiadać tytuł prawny do spadku.

Niezwłocznie po przyjęciu wniosku bank przekazuje go do Centralnej Informacji o Rachunkach Bankowych. Następnie CIOR wysyła zapytanie do uczestników systemu. Ci mają 3 dni robocze na przekazanie informacji zwrotnej. Po uzyskaniu kompletu odpowiedzi Centralna informacja przesyła zbiorczy raport do banku, który wysłał zapytanie, a ten z kolei – przekazuje go wnioskodawcy. 

Warto wiedzieć!

Wniosek składamy we własnym imieniu. Nie można więc uzyskać zbiorczej informacji o rachunkach osób żyjących.

Pozyskanie informacji z CIOR – ile to kosztuje?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, zbiorcza informacja o rachunkach nie jest udzielana za darmo. Zgodnie z art. 92bc ust. 2 ustawy – Prawo bankowe banki mają prawo pobierać opłaty za dostarczenie tej informacji, ale opłata nie może przewyższać kosztów jej wygenerowania.

Poniżej prezentujemy, jak wygląda to w przypadku banków z naszego rankingu kont osobistych.

Nazwa banku	Wysokość opłaty
PKO BP	25 zł
Bank Pekao	40 zł
Santander Bank Polska	30 zł
Bank Millennium	25 zł
BNP Paribas	50 zł
Nest Bank	5 zł
Alior Bank	30,75 zł
mBank	25 zł
ING Bank Śląski	35 zł
Citi Handlowy	–
Opracowanie własne. Stan na 29.11.2024 r.

Podsumowanie

Centralna Informacja o Rachunkach Bankowych to bardzo przydatna usługa. Umożliwia odnalezienie rachunków osób zmarłych oraz tzw. martwych/uśpionych kont. Pomoże nam także ustalić, czy nikt nie otworzył konta bankowego na nasze dane. Warto to sprawdzić, jeśli podejrzewamy, że nasze dane mogły dostać się w niepowołane ręce, np. gdy ktoś nam ukradnie lub zgubimy portfel, czy telefon.

Dzięki CIOR oszczędzamy i czas, i pieniądze. Nie musimy już biegać od banku do banku i na oślep szukać rachunków własnych lub naszego spadkodawcy. Wystarczy złożyć jeden wniosek w jednym banku/SKOK-u, by uzyskać zbiorczą informację.