Jakie są największe banki w Polsce?

Kredyt hipoteczny, nowe konto osobiste, rachunek firmowy – gdzie najlepiej zgłosić się po te produkty? Czym kierujemy się podczas decyzji? Mało kto, wybierając bank, bierze pod uwagę, np. pochodzenie kapitału. Większe znaczenie ma prestiż danej instytucji, jego staż na rynku, opinia znajomych, czy atrakcyjność oferty. Sprawdzamy, które banki w Polsce cieszą się największą popularnością. Z artykułu dowiecie się również jakie są największe banki w Polsce, pod względem aktywów czy liczby klientów.

Banki w Polsce – na jakich zasadach działają?

Głównym aktem prawny regulującym działalność banków w Polsce i określającym zasady ich organizacji jest Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe. Według art.2. powyższej ustawy:

Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw,
działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności
bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem
zwrotnym.

Banki mają prawo, m.in.: do przyjmowania wkładów pieniężnych, udzielania kredytów, prowadzenia rachunków bankowych i wykonywania innych czynności zgodnych z ustawą.

To nie jedyny akt prawny, z którym muszą liczyć się polskie banki. Zasady ich funkcjonowania zostały określone także, m.in.:

• w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych;
• w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim;
• w Ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

Banki spółdzielcze obowiązuje dodatkowo Ustawa z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających.

Największe banki w Polsce w 2023 roku

Aby stwierdzić, który bank w Polsce jest największy, zazwyczaj uwzględnia się przede wszystkim dwa czynniki: liczbę klientów i wielkość aktywów. Każdy z tych parametrów wpływa na siebie. Więcej klientów to więcej sprzedanych produktów, czyli wzrost liczby aktywów. W poniższym zestawieniu, zaprezentujemy banki z naszego rankingu kont osobistych, w kolejności od największej wartości posiadanych aktywów (stan na Q4 2022/Q1 2023). Dodatkowo zaprezentujemy informację o liczbie posiadanych oddziałów czy klientów.

Jak widać z powyższego zestawienia, niekwestionowanym liderem i największym bankiem w Polsce jest PKO BP. Kolejne instytucje w rankingu banków pod względem aktywów to PEKAO, Santander Bank i mBank. Tak samo wygląda sytuacja w przypadku najpopularniejszych banków w Polsce (największa liczba klientów), pierwsza pozycja to PKO BP, następnie PEKAO, Santander i mBank.

Jakie banki funkcjonują w Polsce?

Biorąc pod uwagę formę prawną, w Polsce działają banki komercyjne i spółdzielcze. Według danych miesięcznych sektora bankowego opracowanych przez Urząd Komisji Nadzoru finansowego, na koniec lipca 2022 r. w Polsce było:

• 30 banków komercyjnych;
• 499 banków spółdzielczych;
• 35 oddziałów instytucji kredytowych i banków zagranicznych.

Należy dodać, że liczby te ulegają zmianie. Niektóre banki komercyjne zostają przejęte przez większe instytucje, np. w 2021 r. Pekao przejął Idea bank. Z roku na rok zmienia się także ilość banków spółdzielczych, np. na koniec 2019 r. było ich 538, a na koniec 2020 r. – 530.

Banki w Polsce można podzielić także ze względu na pochodzenie kapitału dominującego. W niektórych głównymi udziałowcami są spółki zagraniczne, co może wpływać na podejmowane decyzje. Wyróżniamy:

• banki tylko z kapitałem polskim;
• banki, w których dominuje kapitał polski;
• banki, w których dominuje kapitał zagraniczny;
• banki tylko z kapitałem zagranicznym.  

Banki spółdzielcze w Polsce

Banki spółdzielcze charakteryzuje to, że ich kapitał pochodzi wyłącznie z Polski. Dzięki temu swoją działalność mogą podporządkować rodzimemu rynkowi, nie oglądając się na interesy zagranicznych spółek.

Obecnie (koniec lipca 2022 r.) w Polsce działa 499 banków spółdzielczych, które zrzeszone są w dwie grupy:

1. Bank Polskiej Spółdzielczości (Grupa BPS);
2. Spółdzielcza Grupa Bankowa SGB.

Do Grupy BPS należy 309 banków spółdzielczych. To, m.in.:

• Bank Spółdzielczy w Kazimierzu Dolnym;
• Bank Spółdzielczy w Augustowie;
• Warszawski Bank Spółdzielczy;
• SaBank Nadsański Bank Spółdzielczy;
• Vistula Bank Spółdzielczy.

Spółdzielcza Grupa Bankowa SGB to 180 banków, m.in.:

• Spółdzielczy Bank Ludowy w Złotowie;
• Powiatowy Bank Spółdzielczy we Wrześni;
• Bank Spółdzielczy w Ustce;
• Łódzki Bank Spółdzielczy;
• Bank Spółdzielczy w Białymstoku.

Oprócz tego funkcjonuje także 10 banków niezrzeszonych (samodzielnych lub współpracujących ze zrzeszeniami SGB i BPS), np.:

• Krakowski Bank Spółdzielczy;
• Bank Spółdzielczy w Brodnicy.

Polskie banki komercyjne z większościowym kapitałem polskim

Niektórzy klienci dużą wagę przywiązują do pochodzenia kapitału danego banku. Ciężko znaleźć bank komercyjny jedynie z kapitałem polskim, a nie każdy chce prowadzić rachunek w banku spółdzielczym. W takim wypadku warto szukać banku, którego udziałowcami są przede wszystkim polskie podmioty. Fundamentalny wpływ na działalność instytucji ma akcjonariusz z największym udziałem.

Oto lista polskich banków komercyjnych z dominującym kapitałem polskim wraz z głównymi udziałowcami:

• Bank Pocztowy – Poczta Polska, PKO BP;
• PKO BP – Skarb Państwa;
• BOŚ Bank – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
• Bank Pekao SA – PZU SA;
• Velo Bank – BFG
• Plus Bank – Zygmunt Solorz-Żak
• Alior Bank – PZU SA;

W naszym rankingu kont osobistych, prezentujemy ofertę większości powyższych instytucji.

Polskie banki komercyjne z większościowym kapitałem zagranicznym

Analogicznie przedstawiamy listę polskich banków komercyjnych, w których przeważa kapitał zagraniczny:

• BNP Paribas Bank Polska;
• ING Bank Śląski;
• Santander Consumer Bank;
• Credit Agricole;
• mBank;
• Santander Bank Polska;
• Bank Handlowy w Warszawie (Citi Bank);
• Toyota Bank;
• Bank Millennium;
• Citi Handlowy;
• Deutsche Bank Polska;
• Nest Bank.

Banki zagraniczne w Polsce

W Polsce funkcjonują także banki z wyłącznie zagranicznym kapitałem, np.:

• Bank of China – Chiny;
• HSBC – Wielka Brytania;
• CaixaBank – Hiszpania;
• Nordea Bank – Norwegia;
• Danske Bank – Dania.

Banki internetowe – czym są i które z nich działają na rynek polski?

Polscy klienci mogą korzystać również z usług banków cyfrowych. Funkcjonują one jedynie za pośrednictwem Internetu. Oferują wirtualne konta osobiste, oszczędnościowe, walutowe i firmowe razem z kartami płatniczymi. Umożliwiają inwestowanie w kryptowaluty i udzielają pożyczek. Zakres usług zależy od banku.

W Polsce możemy skorzystać z takich banków internetowych jak:

• Aion Bank;
• Revolut;
• Wise;
• Raiffeisen Digital Bank;
• Monese.

Kto i na jakiej podstawie ocenia banki?

Opinie klientów banku zawsze będą subiektywne. Ktoś został źle obsłużony, ktoś nie mógł dodzwonić się na infolinię, komuś innemu karta nie działa prawidłowo. Każdy z tych przypadków, o ile jest jedynie jednostkowym incydentem, nie wpłynie szczególnie na ogólną pozycję danego banku, ale dla konkretnego klienta taka instytucja będzie skreślona.

By stworzyć obiektywny ranking banków w Polsce, trzeba uwzględnić o wiele więcej parametrów niż zadowolenie konsumentów. Oczywiście jakość obsługi klienta ma ogromne znaczenie, ale pod uwagę należy wziąć także:

• wielkość posiadanych aktywów;
• liczbę placówek;
• liczbę klientów;
• zysk netto w danym roku;
• wielkość zatrudnienia.

Na podstawie tych danych układa się rankingi i wyłania zwycięzców konkursów branżowych. Najczęściej organizują je prywatne firmy. W Polsce banki walczą o takie nagrody jak:

• Złoty Bankier (organizator – Bankier i „Puls Biznesu”);
• Gwiazdy Bankowości – (organizator – Dziennik Gazeta Prawna i PwC);

Polskie banki rywalizują także z zagranicznymi konkurentami między innymi w takich konkursach jak:

• EFMA-Accenture Innovation in Insurance Awards – w 2018 r. Bank Millennium otrzymał nagrodę w kategorii Claims Management;
• Retail Banker International Global Awards – nagroda dla Alior Bank w kategorii Best Banking Use of AI;
• Euromoney Awards for Excellence – w 2016 r. Bank Zachodni WBK (teraz Santander Bank Polska) otrzymał tytuł Best Bank in Poland.

Najpopularniejsze banki w Polsce – gdzie najchętniej lokujemy oszczędności

Kiedy klienci lgną do danego banku, to musi być coś na rzeczy. Zazwyczaj największy wpływ na to mają ciekawe i korzystne produkty bankowe dostępne dla szerokiej grupy odbiorców. Nie bez znaczenia jest także podejście do konsumenta. To oczywiste, że jeśli klient poczuje się mile widziany i zostanie dobrze obsłużony, to chętnie wróci i przyciągnie za sobą innych.

Pod względem ilości klientów prym wiedzie PKO BP, który pod koniec 2021 roku miał ich na swoim koncie ponad 8,8 mln otwartych rachunków. Następny był Bank Pekao z wynikiem 6,1 mln klientów. Tuż za nim uplasował się mBank, przyciągając prawie 5,5 mln klientów detalicznych.

Tutaj warto dodać kolejne czynniki, które mogą wpływać na taką dominację PKO BP – prestiż i rozpoznawalność. Dla wielu Polaków PKO BP kojarzy się z najbezpieczniejszym bankiem z tradycją i rodzimym kapitałem. Często jest pierwszym wyborem zwykłego Kowalskiego.

Banki w Polsce z największymi aktywami

Banki mogą uatrakcyjniać swoją ofertę, dbać o wysoką jakość usług i przyciągać tym samym więcej klientów. Dzięki temu mają szansę pomnażać wartość swoich aktywów i wpływać na pozycję na rynku.

Wartość aktywów przedstawia się w złotówkach. Dane na ten temat znajdziemy, m.in.: w raportach publikowanych przez Związek Banków Polskich, czy Narodowy Bank Polski.

Biorąc pod uwagę opisywany czynnik, na miano największego banku w Polsce w 2022 roku zasłużył PKO BP. Co ciekawe, PKO BP utrzymuje pierwszą lokatę już kolejny rok z rzędu i stale podwyższa wartość swoich aktywów. Kolejne miejsca na podium zajmuje Bank Pekao, a tuż za nim Santander Bank Polska.

Powyżej prezentujemy tabelę przedstawiającą wyniki największych banków w Polsce.

Czy nasze oszczędności są bezpieczne w każdym banku?

Wszystkie banki w Polsce mają obowiązek dokonywania wpłat na rachunek BFG ulokowany w Narodowym banku Polskim. Dzięki Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu możemy być spokojni o nasze oszczędności.

W przypadku bankructwa banku BFG zapewnia gwarancję wypłaty środków do 100 tys. euro dla jednego klienta. Warto wiedzieć, że ta kwota obowiązuję oddzielnie dla każdego banku. Dlatego, jeśli mamy więcej oszczędności, zaleca się rozlokowanie ich w różnych instytucjach.

Co dzieje się z bankiem zagrożonym upadłością?

W Polsce rzadko kiedy dochodzi do bankructwa banku. Dzieje się tak, dlatego że wcześniej poddawane są one restrukturyzacji. Jej efektem jest często przejęcie przez bank z silniejszą pozycją.

W 2020 roku Bankowy Fundusz Gwarancyjny zarządził taką restrukturyzację dla Idea Banku. Wynikiem tego było przejęcie Idea Banku przez Pekao wraz z klientami. Również w 2020 roku podobne działania podjął BFG dla Podkarpackiego Banku Spółdzielczego w Sanoku. 

Forma prawna banków w Polsce

Banki komercyjne w Polsce działają jako spółki akcyjne. Jak sama nazwa wskazuje, rolę właścicieli pełnią akcjonariusze. Mogą nimi być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. To, jaki wpływ dany akcjonariusz ma na działalność banku, zależy od ilości posiadanych przez niego akcji.

Głównymi organami decyzyjnymi banków komercyjnych jest zarząd i prezes zarządu. Ważną rolę pełni także rada nadzorcza, która kontroluje i ocenia działalność spółki.

Inną formę prawną mają banki spółdzielcze. To spółdzielnie, których członkami mogą być wyłącznie osoby fizyczne. Udziałowcy zazwyczaj wywodzą się z lokalnej społeczności i to oni, a dokładniej walne zgromadzenie udziałowców podejmuje najważniejsze decyzje.

Działalność wszystkich banków w Polsce od 2008 roku kontroluje Komisja Nadzoru Finansowego, nad którą pieczę sprawuje Prezes Rady Ministrów.

Największe banki w Polsce podsumowanie

Polscy klienci mają szeroki wybór, jeśli chodzi o ofertę banków. Możemy decydować się na instytucję, w której ulokujemy oszczędności, kierując się własnymi przekonaniami, sympatią, pochodzeniem kapitału lub popularnością danego banku.

Co ważne, nie musimy poprzestawać na jednej instytucji. Nic nie stoi na przeszkodzie, by gdzie indziej prowadzić ROR, a gdzie indziej starać się o kredyt. Banki konkurują ze sobą i walczą o utrzymanie lub wzmocnienie swojej pozycji na rynku. To przekłada się na ich ofertę i podejście do klienta. My możemy z tego korzystać i wybierać najlepsze dla nas produkty.

Autor artykułu

Michał Król

Pozostałe publikacje autora

Z wykształcenia finansista. Posiada wieloletnie doświadczenie w instytucjach finansowych i bankach. Czuwa nad merytorycznymi aspektami artykułów. Potrafi w jasny i prosty sposób wyjaśnić nawet zawiłe aspekty świata finansów. Na bieżąco śledzi nowości w świecie Fintechów i podpowiada jak najlepiej wykorzystywać funkcje poszczególnych z nich. Lubi Podróże, zainteresowany jest światem inwestycji i jest pasjonatem Lotnictwa.